Wet diverse arbeidsbepalingen: uitbreiding van ouderschaps- en adoptieverlof en politiek verlof, wijziging outplacement cao82bis en aanpassing winstpremie

Op 21 december 2018 verscheen de wet houdende diverse arbeidsbepalingen in het Staatsblad. Hierbij bespreken we de 4 belangrijkste punten van deze wet.

1. Uitbreiding “kind met een handicap” bij ouderschaps- en adoptieverlof

Op 31 december 2018 breidde de notie “kind met een handicap” in het kader van bepaalde verloven uit:

Werknemers die een kind hebben met een aandoening die leidt tot een toekenning van minstens 9 punten in alle 3 de pijlers samen van de medisch-sociale schaal in de zin van de regelgeving betreffende de kinderbijslag, hebben vanaf 31 december 2018 recht op ouderschaps- en adoptieverlof tot het kind de leeftijd van 21 jaar bereikt heeft (in plaats van 12 jaar).

De nieuwe regels zijn van toepassing op de aanvragen die bij de werkgever worden ingediend vanaf 31 december 2018.

2. Outplacementbegeleiding

Het recht op de bijzondere regeling van outplacement voor 45-plussers met minstens 1 jaar anciënniteit die niet beschikbaar moeten zijn op de arbeidsmarkt wordt geschrapt.  Ook wanneer zij er zelf om vragen, moet de werkgever geen outplacement meer aanbieden vanaf 31 december 2018. Opgelet! Op 1 december 2018 werd de lijst van personen die niet beschikbaar moeten zijn op de arbeidsmarkt aangepast.

Werknemers met een tewerkstelling van minder dan halftijds en die erom verzoeken, moeten wel nog een outplacementaanbod aangeboden krijgen van de werkgever.

3. Toekomstgerichte arbeidsorganisatie

Via pilootprojecten of experimenten binnen ondernemingen wil men meer praktijkexpertise verwerven omtrent de preventie van burn-out en omtrent toekomstgerichte arbeidsorganisatie.

Voor de financiering van projecten ter preventie van burn-out werd het wettelijk kader al eerder afgerond waardoor de projecten al konden ingediend worden. Nu zijn ook de nodige wetswijzigingen doorgevoerd om projecten gericht op toekomstgerichte arbeidsorganisatie te financieren. De opbrengst van de werkgeversbijdrage voor risicogroepen kan hiervoor aangewend worden.

De focus ligt op een soepelere organisatie van de arbeid voor de werkgever en op een beter evenwicht tussen werk en privéleven en meer werkbaarheid in de loopbaan voor de werknemer. De concrete procedure en voorwaarden moeten wel nog worden vastgelegd.

4. Winstpremie

De winstpremie is een premie waarbij ondernemingen een deel of het geheel van de winst van een boekjaar aan hun werknemers kunnen toekennen. De winstpremie voor werknemers wordt aangepast vanaf 1 januari 2019.

Uitsluiting van bepaalde categorieën

De werkgever heeft de mogelijkheid om 2 categorieën werknemers uit te sluiten van het recht op de winstpremie:

• de werknemers die de onderneming verlaten hebben tijdens het laatst afgesloten boekjaar wegens ontslag om dringende reden;
• de werknemers die de onderneming vrijwillig hebben verlaten tijdens het laatst afgesloten boekjaar, met uitzondering van ontslag om dringende reden in hoofde van de werkgever.

De uitsluiting moet in de cao of toetredingsakte (gecategoriseerde premie) worden vermeld of in het pv van de algemene vergadering (identieke premie).

Berekeningswijze

Daarnaast wordt de berekeningswijze van de winstpremie aangepast.

1. Gecategoriseerde of identieke premie met hetzelfde bedrag voor alle werknemers

De werkgever kan het bedrag van de premie berekenen in functie van de effectieve prestaties van de werknemer tijdens het laatst afgesloten boekjaar. De berekeningswijze moet in dat geval in de cao of toetredingsakte (gecategoriseerde premie) of in het pv (identieke premie) vermeld worden.

Het bedrag van de premie kan worden aangepast in functie van de arbeidsregeling van de werknemers en/of rekening houdend met eventuele schorsingen van de arbeidsovereenkomst tijdens het laatst afgesloten boekjaar. Redenen van schorsing van de arbeidsovereenkomst die automatisch (minimum) worden gelijkgesteld met effectieve prestaties zijn: schorsing met behoud van loon, moederschapsverlof, vaderschapsverlof, ziekte of ongeval gedekt door gewaarborgd loon, adoptieverlof en pleegverlof. De werkgever heeft de mogelijkheid om ook andere gevallen van schorsing gelijk te stellen.

De werkgever kan beslissen om de pro rata berekening enkel toe te passen voor redenen van schorsing van de arbeidsovereenkomst en niet in functie van de arbeidsregeling, of omgekeerd. Als de werkgever beslist om de pro rata berekening niet toe te passen (niet voor schorsingen en niet voor de arbeidsregeling), dan moet de berekeningswijze van de premie niet worden opgenomen in de cao, de toetredingsakte of het pv van de algemene vergadering.

2. Identieke premie waarvan het bedrag overeenstemt met een gelijk percentage van het loon van alle werknemers

De wijze waarop het loon wordt berekend kan al tot gevolg hebben dat het bedrag van de winstpremie pro rata van de verrichte prestaties wordt berekend. Momenteel is namelijk voorzien dat de werkgever de berekeningswijze van het loon waarop het percentage wordt berekend, nader moet bepalen.

De werkgever kan altijd bepalen op welke wijze het loonbegrip wordt gedefinieerd, maar hij moet rekening houden met de volgende principes:

• het moet altijd gaan om het loon dat de werknemer tijdens het laatst afgesloten boekjaar heeft ontvangen;
• hij moet rekening houden met de periodes van schorsing van de arbeidsovereenkomst die met effectieve prestaties gelijkgesteld zijn.

5. Politiek verlof

Politiek verlof geeft werknemers de mogelijkheid om van het werk afwezig te zijn om hun politiek mandaat uit te oefenen.

Vanaf 1 januari 2019 voorziet het decreet over het lokaal bestuur bij de Vlaamse gemeenten in de verplichte oprichting van een “bijzonder comité voor de sociale dienst”. Daarom wordt het politiek verlof uitgebreid voor werknemers uit de privésector die deel uitmaken van dit bijzonder comité voor de sociale dienst. Dit comité is bevoegd voor de beslissingen over de toekenning van individuele steun op het vlak van maatschappelijke dienstverlening en maatschappelijke integratie.

Hiermee wordt alvast een basis voor het recht op politiek verlof gecreëerd. De concrete regels over het politiek verlof moeten nog tot stand komen via een aanpassing van de uitvoeringsbepalingen.

Bron: Wet van 14 december 2018 houdende diverse arbeidsbepalingen, B.S. 21 december 2018.